Etanol i metanol to dwa niezwykle podobne do siebie alkohole. Na pierwszy rzut oka nie odróżnia ich od siebie nic, oprócz zastosowania i wpływu na nasze zdrowie. Pierwszy truje nas częściej, ten drugi – mocniej. To z tego względu do sprzedaży konsumenckiej dopuszczony jest jedynie alkohol etylowy, metylowy zaś – wykorzystywany jest jedynie w przemyśle chemicznym. Dowiedz się, jakie są objawy zatrucia zarówno alkoholem etylowym, jak i metylowym, i co należy w takim przypadku zrobić. Jak uniknąć zatrucia alkoholem metylowym?
Zatrucie alkoholowe – alkohol etylowy
Choć to alkohol metylowy jest tym, który wzbudza strach i przestrzega się przed nim na każdym kroku – szczególnie dało się to zauważyć w latach, w których handlowano nim na czarnym rynku na potęgę i zatrucia nim były powszechne – to jednak najczęściej do zatrucia alkoholowego dochodzi po spożyciu alkoholu etylowego. Jest to oczywiście spowodowane po prostu jego dostępnością i przyzwoleniem na jego spożycie, a przecież nie od dziś wiadomo, że to dawka czyni truciznę.
Alkohol etylowy szybko wchłania się do naszego organizmu. Już w ciągu 3 godzin da się zaobserwować maksymalne jego stężenie w naszej krwi. Z tego powodu bardzo łatwo jest o przedawkowanie alkoholu, zwłaszcza gdy nie panujemy nad spożywaną przez nas ilością i tempem picia. Wątroba, w której dochodzi do metabolizmu alkoholu, wykazuje ograniczone działanie w zakresie jego rozkładu. To właśnie w naszej wątrobie znajduje się dehydrogenaza alkoholowa, czyli enzym trawienny, który rozkłada etanol na pochodne i w ten sposób usuwa go z organizmu – jednakże do owego rozkładu dochodzi w tempie 1-1,25mg/kg masy ciała na godzinę. Przekroczenie tej dawki alkoholu skutkować będzie zatem zatruciem, a co za tym idzie – wystąpieniem objawów typowych dla przedawkowania alkoholu.
W skrócie można więc powiedzieć, że stan zatrucia alkoholowego to stan, w którym doszło do wypicia zbyt dużej ilości alkoholu w zbyt krótkim czasie – czasie, w którym nasz organizm nie jest w stanie uporać się z usunięciem etanolu z krwi. Jest to stan, do którego może dojść zarówno w ciągu alkoholowym, jak i w przypadku spożycia jednorazowego – na przykład na imprezie, gdy chcemy się popisać, „zerując” butelkę. Spożycie 0,7 litra wódki w ciągu 30 minut może okazać się śmiertelne.
Zatrucie alkoholem objawy
Warto umieć rozpoznać objawy zatrucia alkoholem, gdyż te mogą wystąpić albo w jednym czasie, albo rozwijać się stopniowo – w zależności od stopnia zatrucia alkoholowego. W przypadku znacznego przedawkowania alkoholu może dojść nawet do ostrego zatrucia alkoholem, czyli do tak zwanej zapaści alkoholowej, która skończyć się może nawet śmiercią. Jednakże w przypadku umiarkowanego zatrucia najczęściej spotkamy się z objawami takimi jak: nudności, wymioty, osłabienie, uczucie niepokoju. Te dolegliwości uznaje się za wczesne objawy zatrucia substancjami alkoholowymi i jest to czas, w którym już należy zareagować – w przeciwnym razie, jeśli osoba spożywająca alkohol i jednocześnie doświadczająca objawów zatrucia, dalej będzie piła, jej stan może niebezpiecznie się pogorszyć i przejść w stan zagrożenia życia.
O ostrym zatruciu alkoholowym mogą świadczyć:
- płytki oddech,
- niestabilne tętno,
- niskie ciśnienie,
- uczucie zimna,
- dreszcze,
- nadmierna potliwość,
- bełkotliwa wymowa,
- zburzenia świadomości.
Należy pamiętać, że zapaść alkoholowa jest niezwykle niebezpiecznym stanem. O ile umiarkowane zatrucie alkoholowe i jego objawy mogą ustąpić w stosunkowo niedługim czasie, jeśli zainterweniujemy odpowiednio, zapaść alkoholowa wymaga natychmiastowej reakcji i wezwania pomocy medycznej. Jest to o tyle istotne, że z powodu spłyconego oddechu i zaburzeń w prawidłowym przepływie krwi może dojść do niedotlenienia, które prowadzić może do śpiączki, a nawet śmierci.
Jak zatem widać, zatrucia spowodowane nadmiernym spożyciem alkoholu etylowego mogą okazać się niezwykle niebezpieczne dla zdrowia i mogą zagrażać życia. Zatrucie alkoholem może wymagać specjalnej detoksykacji, którą można przejść w szpitalu. Temat ten dotyczy alkoholu dostępnego w każdym sklepie monopolowym, w większości sklepów spożywczych, a także na stacjach paliw.
Co natomiast z okrytym złą sławą alkoholem metylowym? Jak bardzo szkodliwa jest ta niedostępna na co dzień substancja i dlaczego alkohol metylowy jest zakazany w sprzedaży dla konsumentów? Przejdź do dalszej części artykułu, aby się tego dowiedzieć.
Czy metanol jest trujący? Czy jest dostępny?
Metanol to silnie toksyczna substancja znana też jako alkohol metylowy lub alkohol drzewny. Jest to rozpuszczalnik organiczny, którego zakup w Polsce możliwy jest jedynie dla firm. Takie prawo wprowadzono z uwagi na wysoką toksyczność pochodnych metanolu. Jego spożycie może spowodować kwasicę metaboliczną lub niebezpieczne reakcje neurologiczne. Stan zatrucia alkoholem metylowym określa się jako stan ciężki i najczęściej prowadzi on do śmierci.
Za tak silną reakcję na spożycie metanolu odpowiada proces jego rozkładu w organizmie. Tak jak w przypadku alkoholu etylowego alkohol metylowy rozkładany jest za pośrednictwem enzymu trawiennego w naszej wątrobie (ADH). Metanol jednak rozkłada się inaczej niż etanol – do formaldehydu, a następne przechodzi w kwas mrówkowy. Jest to proces powolny, przez co kwas mrówkowy ma czas, aby zgromadzić się w organizmie. To właśnie on powoduje kwasicę.
Początkowo zatrucie alkoholem metylowym przebiega bardzo podobnie do zatrucia alkoholem etylowym. Objawy zatrucia obejmują dolegliwości takie jak: nudności, wymioty, bóle głowy, senność, zaburzenia mowy. Wreszcie może wystąpić ból w nadbrzuszu, drgawki, stan otępienia. Może dojść do stanu śpiączki, a poważne zatrucie może prowadzić nawet do dysfunkcji rdzenia kręgowego.
Zatrucie alkoholem metylowym – objawy i pierwsza pomoc
Objawy najbardziej charakterystyczne dla zatrucia alkoholem metylowym pojawiają się stosunkowo późno, bo po 6 a w ciągu 24 godzin od spożycia. To właśnie w tym czasie można rozpoznać oznaki zatrucia takie jak:
- zaburzenia widzenia (rozmyte lub podwójne widzenie),
- częściowa lub całkowita utrata wzroku,
- światłowstręt,
- przyspieszony oddech,
- obniżone ciśnienie,
- dezorientacja,
- senność,
- zaburzenia świadomości,
- drgawki.
Jeżeli tylko dojdzie do zaobserwowania objawów zatrucia metanolem – niezwłocznie należy wezwać pomoc medyczną! Numery, pod które można zadzwonić to:
- pogotowie ratunkowe: 999,
- numer alarmowy: 112.
Po wezwaniu pomocy należy pozostać w kontakcie z dyspozytorem numeru alarmowego, który będzie po kolei tłumaczył, co należy robić do czasu przyjazdu pogotowia.
Metanol i etanol. Jak odróżnić alkohol metylowy od alkoholu etylowego?
Metanol i etanol z pewnością są najbardziej rozpoznawalnymi przedstawicielami alkoholi. Na pierwszy rzut oka są właściwie nie do odróżnienia, czego konsekwencje są niestety bardzo poważne.
Oba te alkohole wykazują bardzo podobne właściwości fizyczne – są bezbarwne, mają podobny zapach, oba doskonale rozpuszczają się w wodzie i są łatwopalne. W przeciwieństwie jednak do etanolu, który w nadmiernej ilości również jest bardzo szkodliwy, znacznie większą toksyczność wykazuje metanol, który jednocześnie jest też świetnym rozpuszczalnikiem. Z tego względu spożycie metanolu, który na co dzień używany jest głównie w przemyśle chemicznym, jest jak spożycie czystej trucizny i może zakończyć się nawet śmiercią.
Z uwagi na podobieństwo obu tych alkoholi, nie da się ich odróżnić. To właśnie dlatego tak łatwo o zatrucie metanolem w przypadku spożycia alkoholu nieznanego pochodzenia – z tego względu bezpieczniej jest sięgać po alkohol jedynie z zalegalizowanej sprzedaży.