Każdy, kto wypił za dużo alkoholu, zna nieszczęście następnego ranka. Jeśli chodzi o to, co faktycznie powoduje kaca, składa się na to wiele czynników. Co najważniejsze, obejmują one bezpośrednie działanie alkoholu na organizm, takie jak odwodnienie. Inne objawy mogą wynikać z odstawienia alkoholu, niektórych substancji chemicznych wytwarzanych przez organizm podczas picia alkoholu, zachowań związanych z piciem oraz cech osobistych.
Czym jest kac?
Kac to grupa nieprzyjemnych objawów, które mogą pojawić się po wypiciu zbyt dużej ilości alkoholu. Jakby okropne samopoczucie nie było wystarczająco złe, częste kace są również związane ze słabą wydajnością i konfliktami w pracy.
Ogólnie rzecz biorąc, im więcej alkoholu wypijesz, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia kaca następnego dnia. Ale nie ma magicznej formuły, która powie ci, ile możesz bezpiecznie wypić i nadal uniknąć kaca.
Jakkolwiek nieprzyjemne, większość kaca ustępuje samoistnie, chociaż może trwać do 24 godzin. Jeśli zdecydujesz się pić alkohol, robienie tego w sposób odpowiedzialny może pomóc ci uniknąć kaca w przyszłości.
Dlaczego alkohol powoduje kaca?
Alkohol ma szeroki zakres skutków dla twojego organizmu, z których wiele przyczynia się do objawów kaca. Niektóre z nich obejmują:
Odwodnienie. Alkohol ma działanie moczopędne, co oznacza, że powoduje częstsze oddawanie moczu. W związku z tym łatwiej jest się odwodnić zarówno podczas picia, jak i po nim. Odwodnienie jest jedną z głównych przyczyn bólów głowy, zawrotów głowy i oczywiście pragnienia.
Skutki żołądkowo-jelitowe. Alkohol powoduje podrażnienie i zwiększa produkcję kwasów w układzie pokarmowym. W zależności od tego, ile pijesz, alkohol może również przyspieszyć lub spowolnić przechodzenie pokarmu przez przewód pokarmowy. Efekty te są związane z nudnościami, wymiotami i biegunką.
Brak równowagi elektrolitowej. Spożycie alkoholu wpływa na poziom elektrolitów w organizmie. Zaburzenia równowagi elektrolitowej mogą przyczyniać się do bólów głowy, drażliwości i osłabienia.
Efekty układu odpornościowego. Picie alkoholu może osłabiać układ odpornościowy. Szeroka gama objawów kaca, w tym nudności, zmniejszony apetyt i niezdolność do koncentracji, może być związana z przejściowymi zmianami w funkcjonowaniu układu odpornościowego spowodowanymi przez alkohol.
Niski poziom cukru we krwi (hipoglikemia). Picie ogranicza produkcję cukru (glukozy) w organizmie. Niski poziom cukru we krwi jest związany ze zmęczeniem, zawrotami głowy i drażliwością.
Rozszerzone naczynia krwionośne (rozszerzenie naczyń). Kiedy pijesz, twoje naczynia krwionośne rozszerzają się. Efekt ten jest związany z bólami głowy.
Trudności ze snem. Chociaż picie zbyt dużej ilości może sprawić, że poczujesz się senny, to również uniemożliwi zasypianie wysokiej jakości i może powodować budzenie się w nocy. Następnego dnia możesz czuć się bardziej senny niż zwykle.
Objawy te różnią się w zależności od osoby i mogą mieć różną intensywność, od łagodnej do ciężkiej.
Efekty kaca spowodowane innymi czynnikami
Czynniki inne, niż alkohol, również mogą przyczynić się do wystąpienia kaca. Obejmują one:
Kongenery: większość napojów alkoholowych zawiera kongenery, substancje chemiczne, które wpływają na ich smak, zapach i wygląd. Związki te mogą nasilać objawy kaca. Czyste likiery, takie jak gin i wódka, powodują mniej skutków kaca niż whisky, brandy i czerwone wino, ponieważ zawierają mniej kongenerów.
Używanie innych narkotyków: osoby, które dużo piją, często używają innych narkotyków, a także pali papierosy. Substancje te mogą powodować własny zestaw objawów przypominających kaca. Chociaż używanie marihuany, kokainy i innych narkotyków może przyczyniać się do sytuacji sprzyjających nadmiernemu spożyciu alkoholu, ich dokładny wpływ na kaca alkoholowego nie jest znany.
Wpływy osobiste: pewne cechy osobowości, takie jak nieśmiałość, nasilają uczucie kaca i wywołują uczucie „zawieszenia”. Negatywne wydarzenia życiowe, poczucie winy i ryzyko alkoholizmu często wywołują ostre objawy kaca.
Historia rodzinna: osoby, u których w rodzinie występował alkoholizm, mają zwykle gorszego kaca niż osoby pijące, u których w rodzinie nie było alkoholizmu.
Kiedy do lekarza
Kac sam w sobie nie zagraża życiu i ustąpi bez interwencji medycznej. Jeśli jednak często masz kaca, który zakłóca codzienne życie, rozważ wizytę u lekarza, aby ocenić, czy możesz mieć alkoholizm. Dostępna jest pomoc i skuteczne leczenie. Pamiętaj także, że jeśli Ty lub ktoś Ci bliski zmaga się z uzależnieniem od alkoholu warto skorzystać z pomocy. Jeśli chcesz utrzymać abstynencję pomocna może okazać się wszywka alkoholowa, która ma za zadanie wywołanie awersji do alkoholu.
Objawy kaca są wynikiem kilku czynników, z których dwa to odwodnienie i toksyczne działanie alkoholu na organizm. Możesz szybko przeciwdziałać odwodnieniu wodą lub napojami dla sportowców, które zastępują elektrolity; jednak tylko czas może odwrócić toksyczne działanie alkoholu na ośrodkowy układ nerwowy i układ pokarmowy.
Kiedy jest to nagły wypadek
Poważniejsze oznaki i objawy towarzyszące intensywnemu piciu mogą wskazywać na zatrucie alkoholem — stan zagrażający życiu. Zadzwoń pod numer alarmowy, jeśli osoba, która piła, wykazuje takie oznaki, jak:
- Dezorientacja;
- Wymioty;
- Drgawki;
- Powolny oddech (mniej niż osiem oddechów na minutę);
- Nieregularny oddech (przerwa między oddechami większa niż 10 sekund);
- Niebiesko zabarwiona skóra lub blada skóra;
- Niska temperatura ciała (hipotermia);
- Trudności z zachowaniem przytomności;
- Omdlenie.
Osoba, która jest nieprzytomna lub której nie można obudzić, jest zagrożona śmiercią. Jeśli podejrzewasz, że ktoś ma zatrucie alkoholem — nawet jeśli nie widzisz klasycznych oznak i objawów — natychmiast zwróć się o pomoc lekarską.
Jak można zapobiec wystąpieniu kaca?
Pomimo różnych dostępnych bez recepty pigułek i tabletek, które rzekomo zapobiegają kacowi, jedynym gwarantowanym sposobem zapobiegania jest unikanie alkoholu. Jeśli zdecydujesz się pić, rób to z umiarem. Im mniej alkoholu pijesz, tym mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia kaca.
Jedz przed i podczas picia. Ponieważ alkohol jest wchłaniany szybciej, gdy żołądek jest pusty, pomocne może być zjedzenie czegoś przed wypiciem alkoholu i w czasie picia.
Wybieraj ostrożnie. Napoje zawierające mniej kongenerów nieco rzadziej powodują kaca niż napoje zawierające więcej kongenerów, ale pamiętaj, że wszystkie rodzaje alkoholu mogą powodować kaca.
Popijaj wodę między napojami. Wypicie pełnej szklanki wody po każdym drinku alkoholowym pomoże Ci pozostać nawodnionym. Pomoże ci to również pić mniej alkoholu.
Znaj swoje ograniczenia i pij tylko z umiarem. Zdecyduj z wyprzedzeniem, ile drinków wypijesz — i trzymaj się tego. Nie czuj się zmuszany do picia.
Nie śpiesz się. Unikaj picia więcej niż jednego drinka w ciągu godziny. Przestań całkowicie pić, gdy osiągniesz swój limit (lub wcześniej).